De ICOS en ACTRIS onderzoeksinfrastructuren
ICOS (the Integrated Carbon Observation System) en ACTRIS (The Aerosol, Clouds and Trace Gases Research InfraStructure) zijn beide Europese onderzoeksinfrastructuren die gericht zijn op het verstrekken van langetermijnwaarnemingen van langlevende broeikasgassen (ICOS) en andere klimaatforcerende componenten (ACTRIS). ICOS is reeds goed ingeburgerd. ACTRIS daarentegen is momenteel in volle ontwikkeling en moet tegen 2025 zijn volledige operationele capaciteit bereikt hebben.
De grondmetingen (zowel in situ als met behulp van teledetectie) die door deze netwerken worden geleverd, zijn van groot belang omdat ze niet alleen directe informatie verschaffen over de concentraties van de belangrijkste componenten voor de klimaatverandering, maar bovendien ook de atmosfeermodellen en satellietproducten onderbouwen.
Het Maïdo ICOS atmosfeerstation
Teams op het BIRA hebben belangrijke vooruitgang geboekt bij het versterken van hun rol binnen deze infrastructuren, aangezien de onderzoekssite in Maïdo (La Réunion) officieel is geaccrediteerd als een Belgische ICOS-site. De onderzoekslocatie herbergt twee instrumenten die worden beheerd door het instituut en zijn Franse partners:
- een FTIR-instrument voor teledetectie
- een PICARRO G2401-instrument dat in situ concentraties van CO2, CH4, CO en H2O meet.
In de toekomst zal deze ICOS-site worden uitgebreid tot een gezamenlijke ICOS-ACTRIS-site.
Verdere ontwikkelingen binnen ACTRIS
Binnen ACTRIS speelt het BIRA een cruciale rol bij het opzetten van een van de 6 thematische centra. Deze CREGARS-faciliteit (Center for Reactive Trace Gases Remote Sensing) neemt de verantwoordelijkheid op zich voor het faciliteren, harmoniseren, verwerken en waarborgen van de kwaliteit van alle door ACTRIS uitgevoerde teledetectiemetingen van spoorgassen.
In dit verband hebben we grote vooruitgang geboekt bij de implementatie van centrale gegevensverwerkingsketens voor waarnemingen met infrarood- en UV-zichtbare spectrometers om de kwaliteitscontrole binnen de ACTRIS-infrastructuur voor teledetectie van spoorgassen te waarborgen.
Het BIRA staat ook in voor het aanleveren van de instrumenten en meetgegevens bij 4 geplande nationale ACTRIS-faciliteiten, namelijk
- de Jungfraujoch-site (Zwitserland): MAX-DOAS UV-VIS-instrument,
- de Maïdo-site (La Réunion): FTIR- en MAX-DOAS-instrument,
- de Ukkel-site (België): een stedelijke ACTRIS site voor in-situ metingen van aerosolen, aangevuld met UV-VIS-instrumenten voor teledetectie
- het Vielsalm gemengd bos ICOS ecosysteem-ACTRIS site (België), waar we instaan voor een MAX-DOAS-instrument en waar we onze meetmogelijkheden hebben uitgebreid met de aanschaf van een PTR-TOF-MS-instrument voor VOS-monitoring, zowel op lange termijn als door middel van campagnes.